Kedilerde ARDS ( Akut Solunum Stresi Sendromu)

Akut Solunum Stresi Sendromu (ARDS),  etkilenen kedilerde akut solunum yetmezliğine ve ölüme yol açan ciddi bir akciğer hastalığıdır. Bütün hayat kurtarıcı çabalara ve tedaviye rağmen mortalitesi oldukça yüksektir. Sistemik inflamasyon yanıtın(SIRS) ve non-kardiyojenik pulmoner ödemin bir formudur. Sistemik inflamasyonda endotoksin etkisi ile açığa çıkan kimyasal mediatörlerin pulmoner hasara yol açması ile oluşur.

Belirtiler ve Tipler

Akut solunum stresi sendromu, altta yatan nedene bağlı olarak değişen bir dizi durum ve semptomla ortaya çıkabilir. ARDS'de görülen genel semptomlar şunlardır:

Nefes alabilmek için aşırı efor sarfedilmesi

Ekspiratorik dispne, taşipne, siyanoz, hemoptizi

Taşikardi, agresyon

Öksürük

Torasik oskültasyonda yaş harhara ve çıtırtılı akciğer sesleri

Bazı hastalarda burun deliklerinden akıntı

Ateş 

Altta yatan spesifik hastalık ile ilgili diğer belirtiler

Nedenler

Sepsis

Travmaya bağlı akciğer hasarı

Aspirasyon pneumonisi

Bronkopneumoni

Pulmoner kontüzyonlar

Pulmoner tromboembolizm

Üst solunum yolları obstrüksiyonu

Isı veya elektrik çarpması

Duman ve zararlı gazların solunması

Termal yanıklar

Üremi, toksinler, hepatik hastalıklar, pankreatitis 

Anestezi 

İlaç uygulamaları ( cisplatin) 

Nörojenik ödem 

Teşhis

Torasik radyografi: Diffuz pulmoner alveolar infiltrasyon ( generalize akciğer alanları veya kaudodorsal bölge)

Kan tahlilleri: Hemogram, kan gazları, tam kan biyokimyası ve kardiyojenik spesifik kan tahlilleri (örn; CTNI )

Ekg: Kardiyojenik ödemin tanımlanmasında yardımcı olabilir. 

Ayırıcı tanı : Kalp yetmezliği, non-kardiyojenik pulmoner ödem ile karışabilir.

Tedavi

Tedavinin iki önemli bileşeni vardır. İlk olarak altta yatan hastalık tanımlanmalıdır. Tanı koyma sürecinde hastanın oksijen desteğinin sağlanması için yoğun bakım ünitesi veya oksijen çadırlarına koyulması gereklidir. Daha ciddi vakalarda hasta sedasyona veya mekanik bir ventilasyon için genel anesteziye ihtiyaç duyabilir. Amaç; vücudun oksijen seviyelerini hayatta kalmak için yeterince yüksek tutmaktır. Tanı koyulana kadar overhidrasyondan kaçınılarak hastaya sıvı tedavisi uygulanır( dokulara kan akışını sağlamak için ). Enfeksiyon kontrolü için geniş spekturumlu antibiyotikler uygulanır. Bronkodilatatör kullanımı yararlı olabilir. Hastalığın erken döneminde nutrisyonel destek önemlidir, nefes almak için gereken çaba önemli bir enerji tüketimi gerektirir. Besleme tüpü kullanılabilir. 

Yaşam ve Yönetim

ARDS tedavisinde yararlı olduğu kanıtlanmış spresifik bir ilaç yoktur. Bilinen en etkili tedavi zaman ve destekleyici tedavinin yanı sıra şiddetli inflamatuar yanıtın altında yatan nedene yönelik verilen tedavidir.

Prognoz 

Ne yazık ki ARDS prognozu kötüdür. Mekanik bir ventilasyon kullanımı da dahil olmak üzere agresif tedavi alan hastalardan  birçoğu hayatta kalamaz. Ölüm oranı %100 ‘e yakındır.