Diyafram; karın boşluğu ile göğüs boşluğunu birbirinden ayıran kassal bir perdedir. Diyafram bütünlüğünün bozulması sonucu, karın içi organlarının öne doğru göğüs boşluğuna girmesiyle diyafram fıtıkları şekillenir. Diyafram yırtıkları çoğu kez araba çarpmaları ve ezmeleriyle, yüksekten düşmeler gibi travmatik nedenlerle oluşur. Doğuştan diyaframın tam gelişmemiş olması yavru kedilerde daha az rastlanan bir nedendir.
Diyafram fıtıklarında belirtiler, olayın süre ve niteliğine göre değişkenlik göstermekle birlikte en tipik bulgu; solunum güçlüğüdür. Göğüs boşluğu içerisine karaciğer, mide, ince bağırsaklar, dalak ve kalın bağırsaklar girebilir. Bunların akciğerlere yaptığı baskı, hayvanda ciddi solunum problemlerine yol açar ve kedi zorlanarak, karın kaslarını kasarak derin nefesler almaya çalışır. Kronikleşen olgularda belirgin zayıflama ve halsizlik göze çarpar.
Teşhis klinik ve radyolojik incelemeler sonucunda konulur. Röntgende göğüs boşluğunda şüpheli görülen kitlelerin izlenmesi önemli bir ipucudur. Tanıyı kesinleştirmek için özel kontrast veren maddeler ağız yoluyla ya da karın boşluğu içerisine verilerek yeniden röntgenler çekilir. Beyaz renk veren bu maddelerin göğüs boşluğunda görülmesi teşhisi doğrular. Gerek duyulursa ultrason incelemesi de yapılabilir.
Kontrollü yapılmış operatif müdahale solunum desteği ve operasyon sonrası iyi bir bakım en iyi tedavi şekildir. Gelişebilecek pnömotoraks olgusuna da dikkat edilmelidir.
Yapılan çalışmalarda diyafram fıtıkları için hayvanlardaki ölüm oranlarının %12 ile %48 arasında değiştiği belirtilmektedir. İyi bir operasyon öncesi hazırlık dönemi ve uygun anestezi yöntemiyle hayvanların yaşama şansı %75’i bulmaktadır. Bu tür vakaların anestezisi mutlaka inhalasyon anestezisiyle, özel anestezi makinası eşliğinde yapılmalıdır. Kardiyovasküler yaşamsal parametreler tüm operasyon boyunca monitörden izlenmelidir. Diyafram fıtığı gibi riskli operasyonların, modern hastane koşullarında, cerrahi uzmanı hekimlerce yapılması başarı oranını artırmaktadır.