Kediler ağrı ve herhangi bir rahatsızlığı maskeleme yetenekleriyle ünlüdür. Bu, bir avcı için vahşi doğal ortamda büyük bir avantajdır, ancak evcil hayvan sahiplerinin kedilerinin bir problemi olduğunun farkında olmadığı bir evde büyük bir sorundur.

KEDİ AĞRISI: BİLDİKLERİMİZ

Günümüzde veteriner hekimler evcil hayvanlardaki ağrıyı kolayca anlayabilmek konusunda  çok yol kat etmişlerdir. Bu bilgi ışığında, evcil hayvanların genellikle yaşadıkları ağrı için çoğu kez tedavi edilmediklerini biliyoruz. Artrit, diş ve dişeti hastalıkları, idrar yolu enfeksiyonları, ortopedik hastalıklar ve kanser, ağrılı olduğu bilinen yaygın sorunlardan sadece birkaçıdır. Ağrı yönetimi uzmanlarının sıklıkla tekrarladıkları bir söz vardır: “Ağrı olduğunu varsayalım.” Ağrılı bir tıbbi durum teşhisi koyulduğunda, ağrı yönetimi her zaman tedavinin bir parçası olmalıdır.

Kediler konuşmayabilir, ancak acılarını kendilerine özgü yollarla belli ederler. Bize gelip “canım acıyor” diyemeseler de, kediler ağrı varlığını doğrulayan davranış değişiklikleri sergilerler.

 Kedilerdeki Ağrısı Belirtilerini Tanıyalım
 İşte ağrısı olan bir kedinin en yaygın davranışsal değişikliklerinden bazıları:

GÜNLÜK AKTİVİTE SEVİYESİNDE DEĞİŞİKLİK

Ağrı varlığı günlük aktivite seviyesinde değişen derecelerde azalmaya neden olabilir. Kediler normalde olduklarından daha az aktif hale gelebilir ve eskisinden daha fazla uyuyabilirler. Artritli kediler, yatış pozisyonları değiştirmek konusunda isteksiz olabilir veya artık yüksek yüzeylere atlamak istemeyebilirler. Tersine, bazı kediler ise daha aktif hale gelebilir, huzursuzluk belirtileri gösterebilir ve rahat edecekleri bir pozisyonu bulmakta zorlanır gibi görünebilirler.

OTOMUTİLASYON

Birçok insan kedilerdeki  yalanma hareketini alerjilerle ilişkilendirse de, ağrı çeken evcil hayvanların özellikle de ağrılı bölgeleri tekrar tekrar yaladıkları ve ısırdıkları sık gözlemlenir. Bu hareketleri, deride ikincil bir travmayla beraber enfeksiyonlara ve kıl dökülmelerine neden olacak  kadar sık yapabilirler.

VOKALİZASYON

Birçoğumuz tıslayan bir kedinin mutsuz bir kedi olduğunu biliyoruz, ancak miyavlama ve mırıldanmaların da acıya eşlik edebileceğini biliyor muydunuz? Bazı kediler korktuklarında veya ağrıları olduğunda da mırıldanırlar. Bu özellikle de uyumlu ya da sakin bir mizaca sahip kedilerde görülür.

GÜNLÜK RUTİNDE DEĞİŞİKLİK

İştahı aniden düşen bir kedi, yemek yerken ağrı hissediyor olabilir veya herhangi bir hastalık sürecinden dolayı midesi bulanıyor olabilir. Yıllarca düzenli bir kum kutusu kullanma alışkanlığının aniden değişmesi ve ev içinde başka yerlerin tuvalet olarak kullanılması, kedinin kum kabının yüksek kenarlarından artık kolayca içine girememesi veya kum kabının olduğu yere ulaşmasının ağrılı olduğu durumlarda sık görülür. Kucakta yatmaya alışkın bir kedinin artık tutulmaya bile izin vermemesi ve dokunulmaya dahi tahammül göstermemesi çoğunlukla ağrı ile ilişkili olabilir. Her zamanki günlük tercihlerdeki bu değişiklikler ve kişilik değişiklikleri tıbbi kaynaklı bir sorun yüzünden görülebilir.

DURUŞ

Kediler kaslarında ağrı hissettiklerinde her zaman görmeye alışık olduğumuz atletik sıçramaları yapamazlar. Yanı sıra karın ağrısı olan kedilerin sırtlarını kamburlaştırarak bu bölgeyi korumaya çalıştıkları görülür. Ayrıca bir kedi vücudunun belirli bir bölgesini sakınabilir ve dokunulmasını veya kaşınmasını istemeyebilir, ağrılı ekstremitelere ağırlık vermek ve basmakta isteksiz olabilir, bu yüzden de topallayabilir veya yürümekte tereddüt edebilir. Bu belirtiler hepsi yüksek olasılıkla ağrı ile ilgilidir.

YÜZ İFADELERİ

Yüz ifadesinin değerlendirilmesi her zaman kolay olmayabilir. Ancak her zaman ilgi gösterilen objelere veya sevilen bir oyuna tepkisiz kalınması ağrı ile ilişkili olabilir.  Özellikle de eskiden ilgili olunan bir oyuncağa veya harekete karşı oluşan boş veya anlamsız yüz ifadesi yaygındır. Zor durumdaki kedilerde vücuttaki stres tepkisinin bir parçası olan göz bebekleri genişlemiş olarak gözlemlenir. Köpeklerin aksine, kediler normalde açık ağızla nefes almazlar. Bir kedi özellikle de istirahat halindeyken nefes nefese görülüyorsa acilen veteriner hekim tarafından değerlendirilmelidir.

SALDIRGANLIK

Bazı kediler doğal olarak tüm yaşamları boyunca huysuzdur. Saldırganlık düzeylerinin yükselip yükselmediğini söylemek zor olabilir. Bununla birlikte, aniden tıslayan, tırmalayan ve ısıran ama normalde arkadaş canlısı bir kedi, ağrılı bir kedi olabilir. Karakterinin aksine evdeki bireylere kötü davranan bir kedi için bu, yalnız bırakılmasını istemenin bir yoludur.

TÜY YAPISININ BOZULMASI

Kediler, ipeksi tüylerini korumak için günde beş saat kadar zaman harcayabilirler. Bununla birlikte, artrit ağrıları, kendileri normal vücut temizliği pozisyonlarına sokmayı zorlaştırabilir. Genel olarak ağrı, bir kediyi normal rutinlerini sürdürmesini engelleyebilir ya da aksatmasına neden olabilir. Kendini temizlemeyi ve günlük bakımını yapmayı bırakan kedilerin tüyleri matlaşır ve karışık görünür. Böyle görünen kedilerin her zaman ağrı varlığı bakımından değerlendirilmesi gerekir.

KEDİLERDE AĞRIYI KONTROL ETMEK

Daha eski yıllarda kedilerde ağrı kontrolü için çok sınırlı seçenekler varken günümüzde  kullanılan ilaçların hem sayısı hem de güvenlik marjları artmıştır. Kedilerde kullanılacak ağrı kesici ürünlerin mutlaka veteriner tıp alanında ruhsatlandırılmış olması gerekir. Kedi sahipleri de insan sağlığı için kullanılan ağrı kesicileri kedilerine kesinlikle vermemeleri konusunda çok iyi bilgilendirilmeli ve uyarılmalıdırlar.